Dag Sandvik (35)
Dag er vossing, frilansskribent, skikøyrar og elvepadlar. Han har i fleire år satsa fullt på konkurransar i elvepadling, ved sida av å dyrke interessa for å utforska både fjell og elver i nære og fjerne strok. I framtida har sosiologen – som også er lokalpolitikar for SV i Voss kommunestyre – lova å nytte litt mindre tid på firkanta konkurransar og litt meir tid på fri utforsking av fjell, elver og det skrivne ord. Denne veka skriver Dag fast frå Ekstremsportveko her på friflyt.no, og i årets sommerutgåve av Fri Flyt har han skrevet om elvepadling i både Noregs finaste juv og i Asahan i det fjerne austen.
Dag Sandvik skriver frå årets Ekstremsportveke på Voss – les dei andre rapportane hans her!
Kvar kveld på Veko er det rikeleg med høve for kulturelle djupdykk på festivalområdet. I kid you not. Då snakkar eg ikkje om bassenget der ein kan lære eskimorulle, eller baren som gjev deg liknande kjensler av å snurre rundt i fuktige piruettar. Eg snakkar om konsertar, føredrag og dei mykje omtala snowboardfilmane «There is always a next season» og «1997 forever». Nokre av oss høyrde i dag det djupt alvorlege føredraget: «På død og liv», med redningsmann Ture Bjørgen. Føredraget tok utgangspunkt i boka han har skrive, med same namn, og skildrar det valdsame arbeidet den frivillige alpine redningsgruppa gjev seg ut på for å redde basehopparar, klatrar - og menneske som har avslutta eige liv.
Eg kjem ikkje unna å tenkje at føredraget peiker på ekstremsporten sitt evige problem, det å sameine galskapen alt er tufta på, og det å komme trygt heim. Me vil fly i vingedrakt langs fjellveggen, men ingen vil påføre redningsfolk, familie og lokalt dyreliv dei brutale konsekvensane av ein kræsj. Som min ven Arild alltid seier til meg når eg pakkar kajakken for å reise ut i den store verda. «Go big and come home». Å treffe denne balansen er søren ikkje lett, men det er sjukt viktig å lukkast. I stor (evt meso) skala verkar paradokset lagt tøffare å nøsta opp i, når ein skal bygge ein festival som har den uregulerte galskapen som drivkraft og retning, tett og korrekt innpakka i grundige tryggleiksplanar og luftige ambisjonar om å «vera best i landet på tryggleik». Mitt nye favorittspørsmål melder seg: Kva er meininga med det heile?
Kven veit. Eit slags svar kan vere at Veko sin verdi truleg ligg i å vera ein tydeleg motkultur mot dei strengt regulerte institusjonane og kreftene i samfunnet. Me er ikkje Noregs Skiforbund eller eit statleg direktorat som stadig legg under seg nye deler av livet ditt med sine mektige byråkratiske prinsipp. I denne strengt regulerte tidsalder, kan Veko vere ein arena for sårt trengte sosiale avvik. Avvik der menneske utrykker seg sjølv fritt frå den rasjonelle samfunnsøkonomiske modellen der både død og liv har ein talfesta verdi, og der det aldri er rett å gjere noko anna enn det lover, regler og reknestykke kan føreskriva.
Å leike fritt og «lovlaust» ned elva, eller å bøye grenser og Newton sine lover i ein skjerm, har ein stor verdi. Filosof Einar Øverenge skriv:«Det er mye som er lov, men det betyr ikke at det er klokt å gjøre det.» Men kloke avgjerder kviler på tenkjande menneske som er vand til å brynas på problem som ikkje kan relaterast til ein regel. Vekodeltakaren slår seg laus på ein arena som ligg i spenninga mellom tryggleiksreglar og ein festival-ånd av vill og kreativ fridom, i spenninga mellom det formålsrasjonelle og galskapen. Om deltakarane er heldige, fører ikkje festivalbandet berre med seg eit halvtomt «Cashless-kort», to skrubbsår og tre ligg, men evner til å sjå djupare på tilhøvet mellom rett og galt, mellom liv og død. Meininga med livet og det heile. Svaret er i alle fall ikkje 42. Svaret finn du derimot ved å følge med på sosiale media-oppdateringar frå Veko torsdag og fredag. Ryktene vil ha det til at kan verte utført eit vingedraktstunt du ikkje har sett makan til. Just sayin.
Som abonnent på et av Fri Flyts magasiner får digital tilgang på alle plussartikler. Se for eksempel:
Terrengsykkel: Sykkelparadiset Trysil
Klatring: Test av klatreseler
